Anlaşmalı boşanma davası nasıl açılır; eşlerin boşanma ve boşanmaya bağlı neticeler konusunda iradelerinin birleşmesi neticesi mahkemeye müracaat ederek yaptıkları bir boşanma türü olup Medeni Kanunu’nun 166. Maddesinin üçüncü fıkrasında ‘ Evlilik Birliğinin Temelinden Sarsılması’ nın bir çeşiti olarak düzenlenmiştir. Bu hüküm dışında kanunda anlaşmalı boşanma başlığı altında diğer bir planlama yapılmamıştır.
Günümüzde anlaşmalı boşanma hem boşanmaya karar vermiş olan eşlerin, hem de kendilerine boşanma talebiyle başvurulmuş avukatların en çok tercih ettikleri boşanma türüdür. Zira anlaşmalı boşanma, acele sonuca ulaşılan bir yol olması nedeniyle esasen boşanmaya karar verene kadar son derece zor bir süreçten prosedüriş olan ailelerin daha çok yıpranmasının önüne geçerek vakit kaybetmelerini önler.
Anlaşmalı Boşanmanın Şartları Nelerdir?
Medeni Kanunu’nun 166. Maddesinin 3. Fıkrasına göre anlaşmalı boşanmanın ilk koşulu evliliğin en az bir sene sürmüş olmasıdır. Böyle bir koşulun getiriliş hedefi yeni evli çiftlerin şimdilik evliliğe alışmadan ve birbirlerini yeteri kadar tanımadan yuvalarını yıkmalarını önlemektir. Çünkü anlaşmalı boşanma davasında şayet ki mahkeme tarafların iradelerini serbestçe açıkladıklarına düşünce getirmişse, boşanma sebebini araştırmaz. Bu koşul yardımıyla iki tarafın da boşanmak istediği bir senedan kısa sürmüş evliliklerde, mahkeme boşanma sebebini araştırma ve evliliğin sona ermesinin aslında de iki tarafın da çıkarına olup olamayacağına karar verme imkanına sahip olmaktadır.
Evliliğin anlaşmalı boşanma ile sonlandırılabilmesinin bir diğer koşulu ise tarafların boşanmanın mali neticeleri ve varsa çocukların velayeti konularında anlaşmış olması ( birlikte düzenledikleri bir protokol ile ), hâkimin de bu planlamayi ideal bulmasıdır. Boşanmanın mali neticeleri; nafaka, tazminat ve eşyaların paylaşılmasıdır.
Anlaşmalı Boşanma Davası Nasıl Açılır?
Taraflar boşanma konusundaki iradelerini, varsa çocukların velayetinin kimde kalacağını, velayete sahip olmayacak eşin çocuklarla şahsi ilişkisini, eş amacıyla fakirlik nafakası verilip verilmeyeceğini, çocuk amacıyla verilebilecek iştirak nafakasının miktarını, mal paylaşımının nasıl olacağını ve eşyaların paylaşımını birlikte yapacakları bir protokolle düzenlerler. İş bu protokol ve boşanma dilekçesiyle yetki sahibi kişi aile mahkemesine başvururlar.
Anlaşmalı boşanma davası duruşmalı görülür. Eşler duruşmada protokolde düzenledikleri konuları netlikle sözlü olarak teyit etmelidirler. Mahkeme tarafların iradelerini serbestçe açıkladıklarına, bütün protokol maddelerinde iradelerinin birleştiğine düşünce getirirse evlilik birliğinin temelinden sarsılması sebebiyle boşanmaya karar verir. Hâkimin tarafların ya da çocukların menfaatini göz önünde bulundurarak protokolde farklılık yapma yetkisi vardır. Bu farklılıklar taraflarca kabul edilirse boşanma gerçekleşir.
Görevli Mahkeme
Görevli mahkeme aile mahkemesidir. Aile mahkemesinin bulunmadığı yerlerde bu davaya, yerlerde aile mahkemesi sıfatıyla asliye hukuk mahkemesi bakmakta görevli olacaktır.
Yetkili Mahkeme
Boşanma davalarında yetki sahibi kişi mahkeme, eşlerden birinin yerleşim yeri ya da davadan evvelce son defa altı aydan beri birlikte oturdukları yer mahkemesidir. Boşanma davalarında yetki, net değildir. Bunun manası dava yetkisiz mahkemede açılmışsa, taraflarca vakitınde yapılmış bir yetki itirazı olmadığı prosese dava yetkisizlik sebebiyle reddedilmeyecektir.
Boşanma Kararının Kesinleşmesi
Boşanma kararı verildikten sonra resmi olarak boşanmış saseneabilmek amacıyla kararın netleşmesi koşultır. Kesinleşme amacıyla mahkeme boşanma kararı verdikten sonra, ilk olarak bu kararın taraflara tebliğ edilmesi lüzumir. Taraflar mahkemece yazılmış lüzumçeli boşanma kararını mahkeme kalemine gidip elden tebliğ alabilirler. Tebliğ prosedürünin gerçekleşmesinden sonra iki haftalık istinaf vakitı başlar.
Taraflar kararı Bölge Adliye Mahkemesine göndermezlerse, vakitın sona ermesiyle karar netleşmiş olur. Bu noktadan sonra tarafların rastgele bir prosedür yapmasına lüzum olmaksızın mahkeme netleşmiş boşanma kararını Nüfus Müdürlüğü’ne göndererek boşanmanın nüfus kaydına işlenmesini sağlar. Böylece boşanma prosedürü tamamıyla nihayete ermiş olur.